तुमच्या ऑफिस डेस्कवर तीन गोष्टी असाव्यात.
१) तुमची साधने, संगणक, फोन, कात्री, टेप इ. काम करण्यासाठी आवश्यक वस्तू.
२) डेस्कची सजावट करण्यासाठी स्मृतिचिन्हे, कुटुंब आणि मित्रांची छायाचित्रे, तुम्हाला विशेष अभिमान वाटणारी पदके, किंवा कामाची जागा आकर्षक बनविण्यासाठी इतर काही गोष्टी .
३) तुम्ही सध्या ज्या कागदपत्रांवर काम करत आहात ती कागदपत्रे.

आपल्यामध्ये बर्‍याचजणांच्या टेबलावर या तीन गोष्टींबरोबरच अस्थव्यस्थ पडलेले कागदाचे ढीगही दिसतात. याला इंग्रजी मध्ये ‘क्लटर’ (clutter) म्हणतात. क्लटर म्हणजे अस्तव्यस्त अवस्थेत असलेल्या गोष्टींचा संग्रह आहे. क्लटरची माझी व्याख्याः आपल्या कडे असलेली, मालकीची किंवा कोणतीही गोष्ट जी नियमितपणे तुमचे आयुष्य वाढवत नाही.
आता आपण कागदाच्या क्लटरपासून मुक्त कसे होणार ते बघणार आहोत.

संशोधनात असे दिसून आले आहे की आपण जे ठेवतो त्यापैकी ऐंशी टक्के वस्तू आपण कधीही वापरत नाही आणि आपण जितक्या जास्त वस्तू ठेवतो तितक्या त्या कमी वापरतो कारण आपल्याला त्या सापडत नाहीत किंवा आपण त्यांना विसरून जातो की त्यांना कोठे ठेवले होते. आपण ज्या वस्तू ठेवतो त्यांच्यापैकी फक्त वीसच टक्के वस्तू वापरतो. पण या वीस टक्के गोष्टी कशा ओळखायच्या?
आता मी तुम्हाला एक पद्धत सूचित करू इच्छिते.
तुमच्या डेस्कचे आयोजन करण्यासाठी थोडा वेळ द्या.
प्रथम सर्वात वरची फाइल घ्या. ती कामाची नसेल तर पहिली गोष्ट ती फाडून फेकून टाका. जर ती महत्वाचे असेल आणि तुम्ही ती टाकू शकत नसाल आणि तुम्हाला त्यावर काम करणे आवश्यक असेल तर त्यावर कार्य करण्यासाठी भविष्यातील काही तारीख आणि वेळ निश्चित करा आणि त्या करेन्ट फोल्डरमध्ये ठेवा.
जर तुम्हाला असे वाटते कि ती फाईल कार्यालयातील इतर एखाद्या व्यक्तीकडे सोपविली पाहिजे तर त्या फाईलचा तपशील डायरीत लिहून घ्या आणि त्यानंतर ती फाईल त्यांना पाठवा. परंतु जर ती फाईल इतकी महत्त्वाची असेल की तुम्ही ती टाकू शकत नाही किंवा नंतर आपण त्यावर कार्य करू शकत नाही किंवा तुम्ही ती दुसर्‍याकडे सोपवू शकत नाही तर तुम्ही त्वरित त्या फायलीवर कार्य करा आणि क्लटर कमी कर .
नंतर पुढील फाइली घ्या. आशा प्रकारे लवकरच फाईली चा ढीग नाहीसा होईल.

अशा पद्धतीने तुमच्या डेस्कवरील सर्व काही एकतर काढून टाकले गेले आहे किंवा ते काम करण्याच्या प्रतीक्षेत असलेल्या करेन्ट फाईल फोल्डरमध्ये आहे किंवा तुमच्या सहकारी कडून परत येण्याची वाट पहात आहेत किंवा तुमच्या डेस्कच्या मध्यभागी आहे ज्याच्यावर तुम्ही सद्या काम करत आहे.

अशा प्रकारे आता तुमच्या डेस्कवर कागदाचे ढीग नाहीत आणि आता डेस्क व्यवस्थित व नीटनेटके झाले आहे.

Back to Top

Home

मेंदू बाबत काही तथ्ये

• मनुष्याचा मेंदू हा एक वैशिष्ट्यपूर्ण अवयव आहे. मेंदूची रचना अतिशय जटिल असते.

• आपला मेंदू दररोज अंदाजे 70000 चे वर विविध प्रकारचे विचार करत असतो

• दिवसापेक्षा आपला मेंदू रात्रीच्या वेळी अधिक सक्रियपणे कार्य करतो.

• 60% मेंदू चरबीने बनलेला असतो.

• मेंदूत शंभर अब्ज न्यूरॉन्स आहेत. न्यूरॉन मेंदूची मूलभूत कार्य करणारे एक युनिट आहे, न्यूरॉन म्हणजे इतर मज्जातंतू पेशी, स्नायू किंवा ग्रंथी पेशींपर्यंत माहिती प्रसारित करण्यासाठी डिझाइन केलेले एक खास यंत्रणा आहे. प्रत्येक न्यूरॉन आपले काम पद्धतशीरपणे करत असतात.

• जर ऑक्सिजनचा पुरवठा सुमारे 5 मिनिटे थांबला तर आपला मेंदू खराब होऊ शकतो आणि आपण कोमात जाऊ शकतो.

• आपला मेंदू वयानुसार बदलतो आणि त्याच बरोबर त्याचे मानसिक कार्ये देखील बदलतात. मानसिक घट ही नैसर्गिक आहे आणि वृद्धत्वाच्या सर्वात भयग्रस्त परिणामांपैकी तो हा एक भाग आहे.

• डिमेंशिया (स्मृतिभ्रंश) हा एक सिंड्रोम आहे ज्यात स्मरणशक्ती, विचार, वर्तन आणि दैनंदिन क्रिया करण्याची क्षमता कमी होत जाते.

• डिमेंशिया चे लक्षण सामान्यत: नकळत सुरु होतात आणि ती लक्षणे क्रमिक पद्धतीने प्रगती दर्शवतात.

मेंदूला निरोगी ठेवण्यासाठी काही टिप्स

1. वाचन मेंदूला प्रशिक्षित करते. हे वैकल्पिक प्रकारची कल्पना करण्याची, तपशील लक्षात ठेवण्याची, दृश्यास्पद दृश्यांची चित्रे काढण्याची आणि जटिल समस्यांद्वारे विचार करण्याची आपली क्षमता बळकट करते.
2. पेंटिंगमुळे मेंदूचे कार्य सुधारते. चित्रकला वैचारिक व्हिज्युअलायझेशन आणि अंमलबजावणीद्वारे मनाची धारदार करते, तसेच मेमरी कौशल्यांना चालना देते.
3. आहारात साखरेची विपुलता स्मरणशक्ती खराब करते आणि शिकण्याची क्षमता कमी करते. संपूर्ण शरीरात, अतिरिक्त साखर हानिकारक आहे. रक्तप्रवाहात भारदस्त ग्लूकोज मेंदूत हानिकारक ठरू शकते, परिणामी संज्ञानात्मक कार्य कमी होते आणि स्मरणशक्ती आणि लक्ष कमी होते.
4. डिहायड्रेशनसाठी मेंदू संवेदनशील असतो. जेव्हा शरीराचे निर्जलीकरण होते, मेंदू तात्पुरते संकुचित होऊ शकतो किंवा द्रवपदार्थाच्या नुकसानापासून संकुचित होऊ शकतो. या यंत्रणेमुळे मेंदू कवटीपासून दूर खेचतो, ज्यामुळे वेदना होते आणि परिणामी डिहायड्रेशन डोकेदुखी होते. एकदा रीहायड्रेट केल्यावर मेंदू डोके वर काढतो आणि डोकेदुखी कमी करते आणि सामान्य स्थितीत परत येतो.
5. प्रदीर्घ ताण मेंदूला नष्ट करतो. मानसिक ताण केवळ मेमरीवरच नव्हे तर मेंदूच्या इतर कार्यांवर देखील परिणाम करते जसे मूड आणि चिंता.
6. मेंदूच्या आरोग्यासाठी, पुरेशी झोप घेणे फार महत्वाचे आहे. दररोज 7-8 तास झोप घेणे आवश्यक आहे. तीव्र निद्रानाश, स्मृती खराब करते. कमी झोपेमुळे आपल्याला निराश आणि चिडचिड होते आणि स्मृती आणि निर्णय घेण्यासारखे मेंदूचे कार्य खराब होते.
7. दीर्घ श्वास घेणे मेंदूसाठी चांगले आहे. ग्लूकोज आणि ऑक्सिजन हे मेंदूसाठी इंधन आहे. आपण घेत असलेल्या ऑक्सिजनपैकी 20% आपला मेंदू वापरतो. मेंदूला ऑक्सिजन न मिळाल्यास आपल्या मेंदूत न्यूरॉन्स मरतात. दीर्घ श्वास घेतल्यास, आपल्या हृदयाची गती मंदावते, अधिक ऑक्सिजन आपल्या रक्त प्रवाहात प्रवेश करते आणि शेवटी मेंदूला आराम करण्यास सांगतो.
8. शास्त्रज्ञांनी शोधून काढले आहे की जेव्हा आपण एखाद्या गोष्टीची पुनरावृत्ती वारंवार करत असतो तेव्हा मेंदूत काय घडते ते म्हणजे न्यूरल सर्किट नावाचा मार्ग तयार होतो आणि जेव्हा आपण त्याच गोष्टीचा विचार करतो तेव्हा ही सवय अधिक बळकट होते. न्यूरॉन्सची पुनरावृत्ती तयार कनेक्शन अधिक मजबूत करते.
9. दररोज काहीतरी नवीन शिकण्याचा प्रयत्न करा. विशेषतः नवीन भाषा. किंवा संगीत, पाककला इत्यादी शिका ज्याद्वारे आपण स्मृतीभ्रंश सुरू होण्यास विलंब करू शकता जे वृद्ध वयात अगदी सामान्य आहे.
10. जर आपण बर्‍याच वेळेस मद्यपान केले तर अल्कोहोल आपल्या मेंदूवर कायमचा परिणाम करते. ह्याच्या दीर्घकालीन प्रभावांमध्ये स्मृती कमी होणे आणि संज्ञानात्मक कार्य कमी करणे समाविष्ट आहे.
11. जर आपणास बेरीज करायचे असेल तर कॅल्क्युलेटर लगेच घेऊ नका. परंतु आपला मेंदू वापरुन सोडवण्याचा प्रयत्न करा. बुद्धिबळ, सुडोकू आणि अशा कोडी खेळा. सुडोकू किंवा शब्दकोडे आपला मेंदू 10 वर्षे तरुण ठेवण्यात मदत करू शकतात.
12. दररोज व्यायाम करणे आणि पुरेसे पाणी पिणे, पुस्तके वाचणे, सकारात्मक विचार करणे, नवीन गोष्टी शिकण्यासाठी उत्सुक असणे, योग्य आहार घेणे या सर्व गोष्टींमुळे मेंदूची शक्ती वाढते.

Back to Top

Home

1.            आपल्या भिंतीवर लटकलेली प्रमाणपत्रे आपल्याला सभ्य मनुष्य बनवित नाहीत. ते फक्त दर्शवितात कि आपण किती शिक्षण घेतले ते.

2.            कधीकधी लोकांसोबत चांगले राहून त्यांची भावना न दुखावणे आणि त्याच वेळी आपण त्यांच्यावर किती विश्वास ठेवतो,  तसेच त्याच्यासाठी उभे राहणे या दोघे मध्ये रेषा ओढणे फार कठीण आहे. हे सोपे नाही, परंतु आपल्याला तेच शिकले पाहिजे.

3.            आपण कितीही पातळ तुकडा कापला तरीही नेहमीच त्याच्या दोन बाजू असतात. एक आपली बाजू आणि दुसरी बाजू  जी आपल्याला कधीही दिसत नाही.

4.            मी कितीही लोकांची काळजी घेतली तरीही मला माहिती आहे असे अनेक लोक असतात जे माझी कधीही काळजी घेणार नाहीत.

5.            विचार करून काय करावे हे ठरविण्यापेक्षा  प्रतिक्रिया देणे सोपे आहे. म्हणून नेहमी प्रथम विचार करावा व नंतर प्रतिक्रिया द्यावी.

6.            कोणाचाही विश्वास जिंकण्यासाठी बरीच वर्षे लागतात, परंतु तो नष्ट होण्यास काही सेकंदच लागतात.

7.            जे तुमच्या कडे आहे ते तुमच्या जीवनात खरोखर महत्त्वाचे आहे असे नाही  परंतु जे लोक तुमच्या जीवनात आहे ते महत्वाचे असतात.

8.            आपण  कोणत्याही व्यक्तीला आपल्यावर प्रेम करण्यास प्रवृत्त करू शकत नाही, परंतु कोणीही आपल्याला त्यांच्यावर प्रेम करण्यापासून रोखू शकत नाही.

9.            आपण केवळ दहा मिनिटांसाठी दुसर्यांचे लक्ष्य आपल्याकडे खेचू आपल्याकडे खेचू शकतो परंतु त्यासाठी आपल्याला काहीतरी चांगले माहित असण्याची गरज असते.

10.          मी कसा बनू इच्छितो अशी व्यक्ती बनण्यासाठी बराच वेळ लागतो, म्हणून निराश होऊ नका.

11.          आपण नेहमी आपल्या प्रियजनांसोबत नेहमी प्रेमळ शब्दांनी बोलले पाहिजे, कारण कदाचित  त्यांना पाहण्याची ती शेवटची वेळ ठरू शकते.

12.          आपण आणखी पुढे जाऊ शकणार नाही असा विचार केल्यानंतरही आपण आणखी बरेच दूर पुढे जाऊ शकतो.

13.          आपल्या फीलिंग्स कशाही असोत पण आपण जे काही करता त्याबद्दल आपण जबाबदार आहोत.

14.          एकतर तुम्ही तुमच्यव प्रवृत्तीवर तुम्ही नियंत्रण ठेवा नाहीतर तुमची वृत्ती तुमचावर नियंत्रण करील.

15.          तुमच्याकडे किती पैसे आहेत या वरून तुम्ही किती महत्वाचे आहात याचा विचार करणे एक मूर्खपणा आहे.

16.          एकाद्या छोट्या मुलाकडून तुमची अथवा त्याची स्वप्ने पूर्ण होण्याची शक्यता फारच कमी असते म्हणून कधीही त्यांना तसे स्वप्न पूर्ण करण्यास सांगू नका.

17.          आपले घरचे लोक आपल्याला  मदत करण्यासाठी नेहमीच आपल्याबरोबर नसतात, असेही काही लोक असतात जे त्यांच्यापेक्षाही आपल्या जवळचे असतात.

18.          जगातील कोणत्याही गोष्टीबद्दल आपण कितीही दु: ख सोसत असलो तरीही आपल्या दु: खातुन बाहेर येण्याची जग वाट पाहत असते.

19.          आपली पार्श्वभूमी, आपल्या परंपरा आणि परिस्थितीमुळे आपण कोण आहोत यावर परिणाम होऊ शकतो, पण आपण आता जे घडतो त्याबद्दल आपणच जबाबदार आहोत.

20.          दोन लोक समान गोष्टी कडे जेंव्हा पाहतात तेंव्हा ते पूर्णपणे भिन्न प्रकारे पाहू शकतात.

21.          जीवन जगण्यासाठी जी पार्श्वभूमी आपल्याला मिळाली आहे, ती आपणच बदलू शकतो.

22.          तुम्ही किती दूर गेला आहात किंवा किती वेगाने गेला आहात  हे महत्त्वाचे नाही, तरीही आपण देवाला मागे टाकू शकत नाही.

23.          आपण चुकीच्या गोष्टी कारणासाठी योग्य गोष्ट केल्यास ती अजून चुकीची गोष्टी आहे.

24.          प्रेम हे मझी ठेव नाही, परंतु ते मला भेटलेल्या पुढील व्यक्तीला देणे आहे.

25.          जरी आपण पृथ्वीवर सर्वात परिपूर्ण जीवन जगला असला तरीही आपल्यात दोष शोधण्यासाठी नेहमी कोणीतरी असतेच.

Back to Top

Home

प्रा. डॉ. आशिष दि विखार

शासकीय तंत्रनिकेतन, जळगांव.

मोबाईल: ९४२१८२८६६

प्रस्तावना

देशाच्या आर्थिक व आद्योगिक विकासासाठी प्रगत तंत्र उद्योग व दर्जेदार तंत्र शिक्षणाची नितांत गरज आहे. विकसनशील स्थिती व आता विकसित स्थिती कडे झेप घेताना तंत्र शिक्षणाने महत्वाची कामगिरी बजावली आहे. प्रगत तंत्र उद्योगाने रोजगाराच्या नव्या संधी उपलब्ध करून दिल्या व दर्जेदार तंत्र शिक्षणाने त्यासाठी तंत्रकुशल मनुष्यबळ उपलब्ध करून दिले. त्यामुळे तांत्रिक शिक्षणाचे महत्त्व आजही कायम आहे आणि भविष्यातही राहणार आहे ह्यात शंका नाही.

डिजिटल इंडियाचे वारे केंद्रीय स्तरापासून ते स्थानिक थरापर्यंत वाहत आहेत.  सरकारच्या आत्म निर्भर भारत, उन्नत भारत, उन्नत महाराष्ट्र अभियान, प्रधानमंत्री कौशल्य विकास योजना, स्मार्ट इंडिया अशा प्रकारच्या उपक्रमामुळे अभियांत्रिकी क्षेत्रांमध्ये मोठे बदल होताना दिसत आहे. तांत्रिक कौशल्ये विकसित करण्यासाठी सरकार प्रधानमंत्री कौशल्य विकास योजना राबवित आहे, त्याअंतर्गत अभियांत्रिकी पदविका, पदवी संस्थमार्फत अकुशल व्यक्तीसाठी खास प्रशिक्षणाची सोय केली जाते आहे. वरील सर्व योजनांचा बारकाईने विचार केला तर असे लक्षात येते की, ह्या योजना प्रत्यक्षात अमलात आणण्यासाठो मोठया प्रमाणात अभियंतांची गरज भासत आहे. आणि त्यामुळे मनुष्यबळ तयार करण्यासाठी येत्या काळात तंत्र शिक्षण क्षेत्रामध्ये करिअरच्या अनेक संधी उपलब्ध होणार आहेत. करोना सारख्या रोगामुळे  बदलत चाललेली जीवनशैली, जागतिकीकरण, तोट्यात सुरु असलेल्या सरकारी कंपन्यांचे होणारे खाजगीकारण, स्वयंचालनीकरण, अशा प्रकारच्या उच्च तंत्रज्ञानामुळे भविष्यात विविध क्षेत्रात अभियंता म्हणून करीअर करण्याची संधी मोठ्या प्रमाणात उपलब्ध होणार आहे. परंतु, अभियांत्रिकी क्षेत्रात करीअर करावयाचे असल्यास अभियंता म्हणून विविध विषयात कौशल्य प्राप्त करणे त्यासाठी आवश्यक आहे.

इंजिनिअरिंग डिप्लोमा – करिअरचा उत्तम पर्याय

इंजिनिअरिंग शिक्षण घ्यायचे म्हटल्यावर ११ वी व १२ वी विज्ञान शाखेतील अभ्यासक्रम त्याच बरोबरीने विविध प्रवेश परीक्षांची तयारी हे चित्र समोर येते. यामध्ये क्लासेसच्या फीचा लाखो रुपयांचा बोजा देखील पालकांवर पडतो. दहावीनंतर तीन वर्षाचा इंजिनिअरिंग डिप्लोमा हा शिक्षणाचा चांगला पर्याय उपलब्ध आहे. दहावीला ३५% गुण मिळविलेले विद्यार्थी डिप्लोमाला पात्र असतात. डिप्लोमा पूर्ण केल्यानंतर इंजिनिअरिंग पदवीच्या दुसऱ्या वर्षाला थेट प्रवेश देखील घेता येतो. यासाठी प्रवेश परीक्षा (सी .ई .टी ) घेतली जात नाही. डिप्लोमाच्या शेवटच्या वर्षाच्या गुणांनुसार केंद्रीय प्रवेश प्रक्रियेच्या माध्यमातून प्रवेश दिले जातात. इंजिनिअरिंग पदवी प्रथम वर्षाच्या प्रवेशाच्या १०% जागा (साधारण १५ हजार जागा) इंजिनिअरिंग पदवीच्या दुसऱ्या वर्षासाठी डिप्लोमाच्या विद्यार्थ्यांसाठी उपलब्ध असतात. या जागा मध्येच पहिल्या वर्षी रिकाम्या राहिलेल्या जागांची भर पडते. दरवर्षी या सर्व जागा जवळपास ५० हजारपेक्षा जास्त जागा पदवी इंजिनीरिंगच्या थेट दुसऱ्या वर्षासाठी उपलब्ध होतात. डिप्लोमाची ऑनलाईन प्रवेश प्रक्रिया                     www.dtemaharashtra.gov.in  या वेबसाईट वर उपलब्ध होत असते.

महाराष्ट्र राज्य तंत्रशिक्षण मंडळाचा ‘आय स्कीम’ नवा अभ्यासक्रम

सन २०१७ पासून पदविका शिक्षणात रोजगाराभिमुख व स्वयंरोजगार निर्मितीस चालना देणारे बनवण्याच्या दृष्टीने महाराष्ट्र राज्य तंत्रशिक्षण मंडळ मुबंई ह्यांनी अभ्यासक्रमात आवश्यक बदल केले आहेत़ याची फलनिष्पत्ती निश्चितपणे दिसून येईल़. गेल्या वर्षीपासून डिप्लोमा इंजिनिअरिंगच्या अभ्यासक्रमामध्ये अनेक कालसुसंगत बदल करण्यात आले आहेत. नवीन अभ्रासक्रमांची वैशिष्ठ्ये खालीलप्रमाणे आहेत

• नवीन अभ्यासक्रम हा आऊटकम बेस्ड शिक्षण पद्धतीवर आधारित आहे. अभ्यासक्रम तयार करताना संबंधित इंजिनिअरिंग उद्योगाच्या गरजा लक्षात घेऊन आवश्यक बदल करण्यात आलेले आहेत.
• या अभ्यासक्रमामध्ये विद्यार्थ्यांना रोजगार व स्वयंरोजगारक्षम बनविण्यासाठी प्रत्येक विषयाला मायक्रो प्रोजेक्ट, औद्योगिक प्रशिक्षण, कौशल्ये प्रात्यक्षिके, संवाद कौशल्य, मुल्यवर्धन शिक्षण, पर्यावरण,  निरंतर मूल्यमापनावर आदींवर भर देण्यात आला आहे़.
• शाखेनुसार वैकल्पिक विषय दिलेले आहेत.
• प्रत्येक शाखेमध्ये औद्योगिक प्रशिक्षण अनिवार्य केलेले आहे.
• सदर अभ्रासक्रम एन बी ए नॉर्म नुसार तयार केलेला आहे
• सदर अभ्यासक्रमा अंतर्गत व्दितीय वर्षातील चौथे सत्र संपल्यानंतर सहा आठवड्यांचे औद्योगिक प्रशिक्षण पूर्ण करणे अनिवार्य झाले आहे.
• प्रशिक्षणा दरम्यान विद्यार्थ्यांना इंडस्ट्रीज मध्ये होणारे कामकाज, तेथील मशिन्स, उत्पादन प्रक्रिया, मार्केटिंग, मशीनची देखभाल अशा बाबींचा अभ्यास करून औद्योगिक प्रशिक्षण पूर्ण करणे आवश्यक आहे.आद्योगिक प्रशिक्षण पूर्ण झाल्यानंतर विद्यार्थ्यांना आद्योगिक प्रशिक्षण रिपोर्ट तयार करणे बंधनकारक केले आहे

दहावीनंतर अभियांत्रिकी डिप्लोमा अभ्यासक्रमाची इतर वैशिष्ठ्ये

–              पदविका अभ्यासक्रम हे इंडस्ट्रीच्या आवश्यकतेनुसार अद्यावत केलेले आहेत. त्यामुळे तुलनेने डिप्लोमाच्या विद्यार्थ्यांना प्रॅक्टिकल ज्ञान अधिक मिळते. इंजिनिअरिंग विषयांचे मूलभूत ज्ञान उदा. इंजिनिअरिंग ड्रॉईंग डिप्लोमामध्ये चांगले मिळते त्याचा फायदा इंजिनिअरिंग पदवीच्या अभ्यासक्रमाला होतो.

–              डिप्लोमाच्या विद्यार्थ्यांना सुट्टीच्या कालावधीमध्ये ०६ आठवड्याचे ‘इंडस्ट्रिअल ट्रेनिंग’ पूर्ण करणे अनिवार्य करवण्यात आले आहे. त्यासाठी विविध उद्योगाबरोबर प्रशिक्षणासाठी   सामंजस्य करार देखील केले आहेत.

–              डिप्लोमा पूर्ण केल्यानंतर उद्योगामध्ये मोठ्या प्रमाणावर नोकऱ्या उपलब्ध असतात तसेच सैन्य दलामध्येही नोकऱ्या उपलब्ध आहेत.

–              डिप्लोमाला १२वी विज्ञान शाखा समकक्ष दर्जा असल्याने १२वी नंतरच्या विविध व्यावसायिक पदवी अभ्यासक्रमांना डिप्लोमाचे विद्यार्थी पात्र ठरतात. 

–              डिप्लोमानंतर चांगली नोकरी वा उच्च शिक्षण हे दोन्ही पर्याय उपलब्ध असल्याने १०वी नंतरचा इंजिनिअरिंग डिप्लोमा हा करिअरसाठी चांगला पर्याय ठरू शकतो. 

–              महाराष्ट्रात ७० शाखांमध्ये इंजिनिअरिंग डिप्लोमाचे शिक्षण घेता येते. तंत्रनिकेतनामध्ये  ७०% जागा त्या जिल्यातील विद्यार्थ्यांसाठी राखीव असतात तर ३०% जागा अन्य जिल्यातील विद्यार्थ्यांसाठी राखीव असतात.

–              दहावीला टेक्निकल अथवा व्होकेशनल विषय घेतलेल्या विद्यार्थ्यांसाठी १५% जागा राखीव असतात.

–              दहावीनंतर डिप्लोमा की बारावीनंतर डिग्री असा प्रश्न अनेकवेळा विद्यार्थ्यांना पडतो. परंतु बारकाईने विचार केल्यास डिप्लोमाचे शिक्षण हे पूर्णपणे प्रात्यक्षिकांवर भर देणारे असून त्यामुळे अगोदरच विद्यार्थ्यास सर्व तांत्रिक विषयांची माहिती होते.

–              रोजगार व स्वयंरोजगाराच्या मुबलक संधी, कमी खर्चात पूर्ण होणारे शिक्षण, उच्च शिक्षणाच्या प्रवेशासाठी स्पर्धा परीक्षेपासून सुटका इ़. जमेच्या बाजू पाहता दहावीनंतर अभियांत्रिकी पदविका हा एक उत्तम पर्याय ठरतो़.

–              पदविका शिक्षणामुळे पाया अधिक भक्कम बनतो व भविष्यात आपआपल्या क्षेत्रात ठसा उमटवण्यासाठी हा अभ्यासक्रम अतिशय उपयुक्त असल्याचे दिसून येते़.

–           पॉलिटेक्निक झाल्यानंतर ज्युनिअर इंजिनिर म्हणुन प्रायव्हेट व सरकारी नोकरी मिळू  शकते किंवा स्वता:चा व्यवसाय सुरू करता येतो.

–              12 वी करून इंजिनिअरींग करण्यासाठी लागणार्या  खर्चाच्या तुलनेत खुपच कमी खर्च पॉलिटेक्निक करून इंजिनिअरींग करण्यासाठी लागतो. प्रवेश परीक्षा CET/JEE  चा खर्च तसेंच Diploma नंतर Direct 2nd year degree ला प्रवेश मिळत असल्याने प्रथम वर्ष डिग्रीची कमीत कमी एक लाख रूपये फी वाचते.

–              डिग्रीला प्रथम वर्षी आवडीची शाखा काही कारणाने मिळत नाही कारण १२वीचे व CET/JEE चे असे दोन्ही मार्क धरून डिग्री शाखेत प्रवेश दिला जातो. तर डिप्लोमा ला १०वीच्याच मार्कांनवर शाखानिवड तुमच्या मनाप्रमाणे आवडीनुसार हमखास मिळतेच.

–              12 वी करून इंजिनिअरींग करण्यासाठी (2+4) असे 6 वर्ष लागतात तवढाच वेळ पॉलिटेक्निक करून इंजिनिअरींग करण्यासाठी (3+3) असे 6 वर्ष लागतात. 6 वर्षामध्ये डिग्री व डिप्लोमा दोन्ही मिळू शकतात.

–              12 वी PCM मध्ये ग्रुप मधे 50/45 टक्कयांपेक्षा कमी मार्क्स मिळाले तर, इंजिनिअरींगला प्रवेश मिळू शकत नाही त्यामुळे परत पॉलिटेक्निकला प्रवेश घ्यावा लागतो, त्यामुळे 11 वी व 12 वी च्या शिक्षणाचा खर्च वाया जातो. 

–              पॉलिटेक्निक केल्यानंतर इंजिनिअरींग चा 70 टक्के अभ्यासक्रम पॉलिटेक्निक मध्ये अभ्यासला जातो त्यामुळे इंजिनिअरींग करणे खुपच सोपे जाते.

–              सरकारी किंवा खाजगी क्षेत्रातील उद्योग धंदयातील कंपन्यासाठी पॉलिटेक्निक व इंजिनिअरींग दोन्ही कार्स केलेल्या विद्यार्थ्यांना भरती प्रवेश प्रक्रिया सोपी जाते. तसेच महाविद्यालयात कॅम्पस इंटरव्ह्यू द्वारे नामांकित कंपन्यात नोकरीची 100% हमी मिळते.

Back to Top


Home

पासवर्ड बद्दल…

बर्‍याच वेळा आपल्याला विविध वेबसाइट वापरत असताना संकेतशब्द निवडण्यास सांगितले जाते.

या संकेतशब्दांना सुरक्षित ठेवणे कधीकधी खूप त्रासदायक देखील होते.

येथे आपण संकेतशब्दांविषयी काही माहिती घेऊ.

१. मी माझे पासवर्ड  कोठे ठेवू शकतो? सर्वात सुरक्षित जागा म्हणजे आपल्या डोके आहे. परंतु आपल्या मेंदूत असे पासवर्ड साठवून ठेवण्यासाठी काही मर्यादा आहेत.

२. पासवर्ड  संचयित करण्यासाठी दुसरा उत्तम मार्ग म्हणजे पासवर्ड  मॅनेजर.

3. काहीजण म्हणतात की आपला पासवर्ड कोठेतरी लिहून ठेवणे सुरक्षित आहे. आपण आपला पासवर्ड  एखाद्या कागदाच्या तुकड्यावर, लहान पुस्तकात किंवा इतर कोणत्याही ठिकाणी लिहून ठेवल्यास तो नष्ट, चोरी किंवा गमावला किंवा विसरला जाऊ शकतो.

4. सर्व पासवर्ड  तितके महत्वाचे नसतात. बँकिंग पासवर्ड  खूप महत्वाचे आहेत आणि आपल्या ईमेलचे पासवर्डसुद्धा तेवढेच महत्वाचे आहेत. परंतु, वेळोवेळी असे पासवर्ड  बदलण्यास विसरू नका.

5. जर एखाद्याला आपला अमेझॉन किंवा फ्लिपकार्टचा पासवर्ड  मिळाला आणि त्याने जर सामग्रीची मागणी करण्यास सुरुवात केली तर मला ईमेल मिळेल.

मी ग्राहक सेवा कक्षाला कॉल  करून  ते करू शकतो. मी क्रेडिट कार्ड कंपनीला कॉल करून फसवणूकीचा अर्ज देऊ शकतो. म्हणून ते पासवर्ड इतके जास्त महत्वाचे नाहीत.

बरेच पासवर्ड  Google पासवर्ड  मॅनेजरमध्ये संग्रहित केले जाऊ शकतात.

6. बरेच पासवर्ड  Google पासवर्ड  मॅनेजरमध्ये संग्रहित केले जाऊ शकतात. हे सोपे आणि विनामूल्य आहे. सुरक्षा पुरेशी चांगली आहे. परंतु आपले बँकिंग आणि ईमेल पासवर्ड ठेवण्याचे इतके सुरक्षित नाहीत.

7. जेव्हा एखाद्याला आपल्या लॉगिन आणि संकेतशब्द पासवर्ड मिळून जातो, तेव्हा तो नक्कीच ब्रेक करण्याच्या आशेने प्रत्येक वेबसाइटला लॉगिन करून पाहेल.

कदाचित तो आपल्या बँक अकाउंटला सुद्धा क्रॅक करू शकतो. 

उदाहरणार्ध ‘Atul123’ जशे पासवर्ड  टाळा. ते थोड्याच वेळात  खंडित ब्रेक होऊ शकते.

8. आपल्याला पासवर्ड बनवताना स्ट्रॉंग पासवर्ड निवडला पाहिजे. एका मित्राने गाण्यांच्या लिरिक्स वापरत गाण्याच्या एका ओळीला पूर्णविरामांनी विभक्त केले. जसे, I’ll.be.a.star. असे पासवर्ड क्रॅक करण्यासाठी खूप कठीण असतात.

9. पासवर्ड  संचयित करण्याचा एक चांगला मार्ग काही कोडेड स्वरूपात आहे.

उदा. ‘I was born in 2002’ या वाक्यातून Iwbi2002 अशा स्ट्रॉंग पासवर्ड बनवू शकतो.

‘Government Polytechnic Jalgaon has 2000 students’ या वाक्यातून – Gpjh2s अशा पासवर्ड बनवू शकतो.

10. लक्षात ठेवण्यास सुलभ आणि अनुमान लावण्यास कठीण असलेला पासवर्ड  तयार करण्याचा एक मार्ग म्हणजे आपण दररोज पहात असलेली एखादी वस्तू वापरुन पासवर्ड  तयार करणे.

उदा. आपल्या कॉम्प्यूटर मॉडेलचे नाव आणि नंबर यांचे संयोजन करून एक पासवर्ड  तयार करू शकतो .

11. आपण ‘Cipher’ म्हणजे एका कोड शब्ध वापरकरून पासवर्ड  तयार करू शकतो.

उदा. एखाद्या वाक्याचा विचार करा आणि ते एका शब्दावर / नोटपॅडवर लिहा

‘Narendra Modi became prime minister in 2014’ या वाक्यातून आपण आता प्रत्येक शब्दाच्या दुसर्‍या अक्षराचा वापर करुन आपला पासवर्ड तयार करू शकतो. जसे Aoerin2014

12. password.xls नावाच्या एक्सेल फाईलमध्ये mnemonicचा समावेश करा आणि आपल्या documents फोल्डरमध्ये ठेवा.

उदा. मी एक पासवर्ड  बनविला जो ‘4bs’ ने सुरू झाला आणि त्यानंतर 4 capital letters आली. हे लक्षात ठेवण्यासाठी मी ‘Sagar R’ एक्सेल शीट मध्ये लिहून ठेवलो.

Sagar एक जुना मित्र होता. त्याला चार सुंदर बहिणी होत्या. तर ‘4 beautiful sisters’ साठी ‘4bs’ आणि मोठी पासून लहानी पर्यंत त्यांच्या पहिल्या अक्षरे capital letters मध्ये.

एक्सेल शीटमध्ये संकेतशब्दाचा उल्लेख नाही परंतु केवळ (Mnemonic) स्मरणिका आहे जो मला संकेतशब्दाची आठवण करून देतो.

13. जर तुम्हाला कोणताही पासवर्ड 8 किंवा अधिक वर्णांकांचा  निवडण्यास सांगितले तर, तुम्ही स्वत: च्या अल्गोरिदम वापर करून पासवर्ड तयार करू शकतात.

उदा. जर तुम्हाला असे वाटले असेल की Suni789@ एक सुरक्षित पासवर्ड  आहे, तर चिन्हे किंवा अक्षरे प्रारंभात किंवा मधोमध किंवा शेवटी जोडून केवळ अधिक लक्षात ठेवा.

पुढील वेळी आपला संकेतशब्द निवडताना आपण विचार करू शकता अशा या काही टिप्स आहेत.

Back to Top

Home

1. चालणे – आपल्याला वजन कमी करण्यास मदत करते

30 मिनिटांची चालने आपली 150 ते 200 कॅलरी बर्न करू शकते. काही दिवसात या बर्न केलेल्या कॅलरीमुळे वजन कमी होऊ शकते.

2. चालणे – श्वास सुधारते

 नियमित आणि वेगवान 30 मिनिट चालण्यामुळे फुफ्फुसांची क्षमता वाढते आणि फुफ्फुसांना बळकटी मिळते. चालताना फुफुस आपल्या श्वासोच्छवासाचे प्रमाण वाढवते ज्यामुळे आपल्या रक्तप्रवाहामधून ऑक्सिजन प्रवाह वाढतो, आपल्या शरीरातील अनावश्यक घटक शरीराबाहेत काढून टाकण्यास, आपली उर्जा पातळी सुधारण्यास आणि रोगांपासून बरे होण्याची क्षमता सुधारण्यास चालणे मदत होते.

3. चालणे – झोप सुधारते

दररोज एक तास चालायला जाणे केवळ वजन कमी करत नाही तर त्यामुळे रात्री झोपसुद्धा चांगली लागते. एका अभ्यासानुसार असे आढळले आहे की पन्नास ते साठ वयोगटातील लोक ज्यांनी एका तासासाठी सकाळची चालण्याची सैर केली, त्यांचा निद्रानाश कमी झाला आहे. शक्य असल्यास आपण बाहेर चालणे आवश्यक आहे कारण नैसर्गिक प्रकाश आपल्या शरीराच्या झोपेच्या चक्राचे नियमन करण्यास मदत करते.

4. चालणे – आपली मनःस्थिती हलकी करते

चालणे, तुमच्या एकूणच मूडमध्ये प्रमुख भूमिका निभावू शकते कारण यामुळे एंडॉर्फिनला चालना मिळते किंवा मेंदूतील रसायनांना चालना मिळते. चालणे शरीरात नैसर्गिक वेदना नष्ट करणारे एंडोर्फिन सोडते. एका अभ्यासात असे दिसून आले आहे की दिवसभरात लोक जितके जास्त पावले चालतात तितक्या चांगली त्यांची मनःस्थिती सुधारली आहे.

5. चालणे – रक्तभिसरण सुधारते

शरीरात रक्ताचा प्रवाह वाढविण्यासाठी चालणे फायदेशीर आहे, कारण रक्तदाब कमी करण्याचा आणि पायांमध्ये स्नायूंच्या आकुंचन वाढविण्याचा चालणे हा एक उत्तम मार्ग आहे. चालण्यामुळे रक्त परिसंचरण सुधारते आणि हृदयरोग, मधुमेह, फुफ्फुसीय रोग आणि बरेच काही यासारखे आजार टाळले जातात.

6. चालणे – आयुष्य वाढवते

दिवसात फक्त तीस मिनिटांचा चालत चालणे तुमच्या आयुष्यात सात वर्षे वाढवू शकते, असे आरोग्य तज्ज्ञांनी म्हटले आहे. तुम्ही जितके चालत राहाल तितके तुम्ही आयुष्य जगू शकता. हे आपले स्नायू मजबूत करते आणि आपल्या सांध्यास मजबुती देते. अभ्यासानुसार, दररोज 30 मिनिटे चालण्याने हिप फ्रॅक्चर होण्याचा धोका कमी करतो. चालणे हाडे मजबूत करते आणि आपण सतत चालत असताना आपले पाय आणि ओटीपोटातील स्नायू, हाताच्या स्नायूंना  ते आकार देते. चालणे आपल्या हालचालीची श्रेणी वाढवते आणि आपल्या सांध्यापासून वजन आपल्या स्नायूंवर हलवते.

संशोधनात असे आढळले आहे की जे लोक आपल्या साठाव्या वर्षांत आहेत त्यांचे पुढील आठ वर्षांत चालण्यामुळे मृत्यू होण्याची शक्यता कमी होईल.

दररोज चालण्याची नित्य सवय करा. जेव्हा आपल्याकडे चालण्याचा नित्यक्रम असेल तेव्हा आपण आपली चयापचय क्रीया चांगली सुरू ठेवण्याची शक्यता जास्त असते आणि आपण चांगले निरोगी राहाल.

त्यामुळे आपण सतत चालण्याचा आनंद घ्यायला हवा.

Back to Top

Home

(Read in English)

आळशीपणावर मात कशी करावी

जर एखाद्या माणसाला यशस्वी व्हायचे असेल तर त्याने प्रत्येक काम वेळेत केले पाहिजे.

मग यश एक मित्र म्हणून तुमच्या बाजूला असेल.

जर तुम्हाला जिंकण्याची इच्छा असेल तर तुम्ही आळशीपणा सोडला पाहिजे.

आणि त्यासाठी पुढील नियम तुम्हाला पाळावे लागतील.

1. संघटित व्हा

जसे पाण्याचे थेंब थेंब एकत्र जोडले जाऊन मोठी नदी बनतात, तसेच तुम्ही जी छोटी छोटी कामे करतात  ती कामे तुम्हाला विजयाकडे नेतात.

आळशीपणा दूर करण्यासाठी तुमची कामाची जागा व्यवस्थित नीटनेटकी करणे ही सर्वात महत्त्वाची गोष्ट आहे.

हे फार महत्वाचे आहे कारण जेव्हा तुम्ही काही काम करू इच्छित असाल तर तुमचे असंघटित कार्यस्थळ  पाहिल्यावर तुम्हाला काम कारण्याची इच्छा संपून जाईल.

तुम्ही विचार केला पाहुजे, मला प्रथम हे ठिकाण स्वच्छ करून  काम करावे लागेल. 

मग तुम्हाला हाही विचार येईल की, मी ही जागा काही वेळाने स्वच्छ करू शकतो आणि काम पुढे ढकलले जाते.

जर तुमचे कार्यस्थान स्वच्छ असेल तर कार्य करण्याचे ठिकाण तुम्हाला कार्य करण्यास आमंत्रित करेल.

तसेच तुम्ही वापरत असलेल्या संगणकामध्ये देखील फाईलींग व्यवस्थित असाव्यात, तो बर्‍याच सॉफ्टवेअरने भरलेला असतो आणि संपूर्ण डेस्कटॉप विविध फायलींनी भरलेला असल्यावर तुम्हाला काम करण्याचे मन होत नाही.

म्हणूनच, कॉम्पुटर मध्ये केवळ आवश्यक असलेले सॉफ्टवेअरच  ठेवा आणि डेस्कटॉपपण व्यवस्थित ठेवा.

2. दररोज झोपाच्या आधी ‘To-do’ लिस्ट तयार करा

जर तुम्ही दुसऱ्या दिवशी करण्याचे कामाची योजना अगोदरची रात्री केली करून ठेवाल तर तुमचे अलार्म वाजवण्यापूर्वीच तुम्ही जागे व्हाल.

जर तुम्ही कामे प्राधान्य क्रमवारीने लिहिली तर दुसर्‍या दिवशी जे कामे करायचे आहे त्यांचा विषयी तुम्हाला कल्पना येईल.

तसेच, तुम्ही यादीत  प्रत्येक काम लिहून ठेवले पाहिजे.

जसे एखादा ईमेल पाठविणे, एखाद्याला कॉल करणे, बँकेत जाणे, फी भरणे, अगदी छोट्या  छोट्या कामसुद्धा तुम्ही लिहून ठेवा.

तुम्ही एका कागदावर किंवा पॉकेट डायरीत  किंवा मोबाइल फोनवर ही ‘To-do’ लिस्ट  लिहू शकता.

3. सकाळी उठताच पहिल्यांदा ‘To-do’ लिस्ट मधील कामे पूर्ण करा

सकाळी जर तुम्ही थोडासा उशीर केला तर तुमची कामे उद्यापर्यंत पुढे ढकलले जाऊ शकते. 

प्रथम सर्वात कठीण किंवा अवघड कामे केली पाहिजेत. कठीण कामांसह प्रारंभ करा आणि सहजतेने संध्याकाळपर्यंत ‘To-do’ लिस्ट मधील सर्व कामे पूर्ण करा.

4. आपण घातलेले कपडे आपल्याला आळशी बनवू शकतात

आपण जे कपडे घालतो ते आपल्याला आळशी बनवू शकतात. मानसशास्त्रज्ञांनी असे शोधून काढले की, जर तुम्ही शॉर्ट टी-शर्ट घालून काम करत असाल तर तुम्ही आळशीपणाने कराल. जर इस्त्री केलेल्या शर्टसह कार्य केल्यास तुम्ही हे काम  वेगाने कराल.

तुमच्या कामाच्या ठिकाणी ड्रेस कोड नसला तरीही, जेव्हा तुम्हाला एखादे महत्त्वाचे काम करायची असेल, तेव्हा इस्त्री केलेला ड्रेस घालून बघा. 

तुम्ही त्या दिवशी चांगल्या उत्पादकतेसह काम केले आहे हे तुम्हाला जाणवेल.

5. वेळेची जाणीव ठेवा

तुम्ही  ‘To-do’ लिस्ट मध्ये नमूद केलेली सर्व कामे पूर्ण करू इच्छित असल्यास प्रत्येक काम केव्हा करावे याची तुम्ही प्रथम योजना करावी.

आळशी व्यक्ती आणि यशस्वी व्यक्ती यातील फरक असा आहे की, यशस्वी व्यक्तीला नियोजनानुसार काम करण्याची सवय असते आणि आळशी व्यक्तीला योजनेनुसार काम करण्याची सवय नसते.

तुम्हाला दररोज एक नित्यक्रम (routine) स्थापन केला पाहिजे. जेव्हा routine नसते, तर दिवसभराची कामे करताना तुम्हाला कंटाळा येईल.

प्रत्येक कामासाठी प्रारंभ आणि समाप्तीची  वेळ निश्चित करा. प्रत्येक वेळी तुम्ही जेव्हा घड्याळाकडे पहाल, ते तुम्हाला वेळेत काम पूर्ण करण्यासाठी तुम्हाला अधिक सक्रियपणे कार्य करण्यास प्रवृत्त करेल.

6. एक नोटबुक ठेवा

ही फिजिकल नोट घेणारे पुस्तक किंवा फोनवर नोट घेणारी अ‍ॅप असू शकते. साधारणत: जेव्हा तुम्ही फेरफटका मारता  किंवा प्रवासामध्ये असता किंवा तुम्ही काही कामात असता तेव्हा तुम्हाला चांगल्या कल्पना येतात. मग ताबडतोब तुम्ही सतर्क झाला पाहिजे आणि तुम्हाला  मिळालेली कल्पना लिहून ठेवली पाहिजे.

केवळ कल्पनाच नाही तर तुम्हाला सुचलेले काम देखील लिहून  घ्यावे.

दररोज रात्री तुम्ही आपली ‘To-do’ लिस्ट  तयार करता तेव्हा तुम्ही या नोटबुकचा एक दृष्टीक्षेप घ्या. अशा प्रकारे, तुम्ही आपल्या ‘To-do’ लिस्ट  तयार करू शकता.

7. जर दररोज उत्पादनक्षमपणे काम कराल तर ते तुम्हाला संतुष्टीची भावना देते.

 लॉटरी जिंकणे देखील तुम्हाला  अशी भावना देऊ शकत नाही. म्हणून, जेव्हा तुम्ही आठवडाभर मेहनत करता तेव्हा तुम्ही आठवड्यात एक दिवस विश्रांती घेऊ शकता आणि तुम्ही ताजेतवाने होऊ शकता.

8.तुम्ही प्रत्येक कार्य स्वत: करण्याचा विचार करत असल्यास, यामुळे तुम्हाला तणाव निर्माण होईल.

म्हणून, तुमचे कोणते काम महत्त्वपूर्ण आहे आणि कोणते काम एखाद्या दुसर्‍या व्यक्तीकडे सुपूर्द करता येऊ शकते याचा विचार केला पाहिजे.

आणि अशा प्रकारे, तुम्ही कार्य विभागून योजना करायला पाहिजे.

तिथे 80/20 चा नियमचा उपयोग करून घ्या.

तुमच्या सर्व उपक्रमांपैकी केवळ 20% कामे तुमच्यासाठी महत्त्वपूर्ण आहेत आणि कमी महत्त्वपूर्ण 80% कामे आहेत. कमी महत्वपूर्ण  कामापैकी काही इतरांना सोपविली जाऊ शकतात.

तर मित्रांनो, तुम्हाला अजूनही आळशीपणा वाटत आहे का? तुम्ही या टिप्सचे अनुसरण केल्यास आळशीपणा तुमच्या आवाक्यात येईल.

Back to Top

How to overcome laziness

(read in Marathi)

How to overcome laziness

If a man wants to be successful, he must do everything on time. Then success will be by your side as a friend. If you want to win, you must give up laziness. And for that you have to follow the following rules.

1. Get organized

Just as the drops of water combine to form a big river, so the little things you do lead you to victory.

The most important thing is to tidy up your workplace to eliminate laziness. This is very important because when you want to do something, you will lose the desire to work when you see your unorganized workplace.

You will think, I have to clean this place first. Then you will think, I will clean this place later and the work is postponed. If your workplace is clean, the workplace will invite you to work.

Also the computer you are using should have proper filing, it is full of software and you don’t feel like working when the whole desktop is full of different files.

Therefore, keep only the necessary software in the computer and keep the desktop tidy.

2. Make a to-do list every night before bed

You should make a to-do list the night before of the activities you have to do the next day. Then  you will wake up before your alarm goes off.

If you list the tasks in order of priority, you will get an idea of ​​the tasks you want to do the next day.

Also, you should write down details of each task on the list. Like sending an email, calling someone, going to the bank, paying a fee, you write down even small tasks.

You can write this ‘to-do’ list on a piece of paper or in a pocket diary or on a mobile phone.

3. When you wake up in the morning, complete the tasks in the ‘To-do’ list first thing in the morning

If you are a little late in the morning, your work may be postponed until the next day.

The most difficult or unpleasant tasks must be done first. Start with the hard work and easily complete all the tasks on the ‘To-do’ list by evening.

4. The clothes you wear can make you lazy

The clothes you wear can make you lazy. Psychologists have found through their research that if you work wearing a short T-shirt, you will act lazy. If you work with an ironed shirt, you will do it faster.

Even if you don’t have a dress code in your workplace, when you want to do something important, try wearing an ironed dress. You will realize that you have worked with better productivity that day.

5. Be aware of time

If you want to complete all the tasks mentioned in the ‘to-do’ list, you should first plan when to do each task.

The difference between a lazy person and a successful person is that a successful person has a habit of working according to a plan and a lazy person does not have the habit of having a plan.

You should establish a routine every day. When there is no routine, you will get bored working all day long.

Set start and end times for each task. Every time you look at the clock, it will motivate you to work more actively to get the job done on time.

6. Keep a notebook

This could be a physical notebook or a notebook app on the phone. Generally, when you are on a tour or on a trip or you are at work, you get good ideas. Then you should immediately be alert and write down the ideas you get.

Not only ideas but also the activities that come to your mind should be recorded. Take a look at this notebook every night as you make your to-do list. That way, you can easily create your own ‘to-do’ list.

7. It gives you a sense of satisfaction if you work productively every day

 Even winning the lottery may not give you that feeling. So, when you work hard all week, you can rest one day a week and you can reward yourself a day of leisure and rest.

8. Lean to delegate

If you plan to do everything yourself, it will create stress for you. Therefore, it is important to consider what work is important to you and what work can be delegated to another person.

And so, you have to plan the division of labor. Use the 80/20 rule there. Only 20% of all your activities are important to you and 80% are less important. Some of the less important tasks may be assigned to others.

So friends, do you still feel lazy? If you follow these tips, laziness will not come to your reach.

Back to Top

Home

दातांची काळजी (Read in English)

दातांची संवेदनशीलता

अनेक लोकांसाठी दातांची संवेदनशीलता एक समस्या असते. गोड पदार्थ किंवा आईस्क्रीम असे थंड पदार्थ खाताना दातांमध्ये झिणझिण्या येण्याची समस्या वाढत आहे. दातांवरील एनामिल घासून गेल्याने किंवा दातामध्ये  पोकळी निर्माण झाल्यामुळे संवेदनशीलता येते.

दात संवेदनशील होण्याची सामान्य कारणे पुढीलप्रमाणे देता येतील –

१. खूप कडक टूथ ब्रशने घासणे

२. जास्त प्रमाणात ऍसिडिक पदार्थांचे सेवन करणे इ.

उपाय काय करावे-

१. संवेदनशील दातांसाठी बनविलेले अँटीसेन्सिटिव्ह टूथपेस्ट वापरा.

२. गरम, थंड किंवा गोड पदार्थ असलेले पदार्थ आणि पेये टाळा.

दंत पोकळी

पोकळी म्हणजे आपल्या दातला थोडासा छिद्र होणे. पोकळी आपल्या दातांचा एनामिल घासल्याने, दातांच्या कठीण, बाह्य थर नष्ट होण्याने निर्माण होते.

बॅक्टेरिया आपल्या तोंडातील अन्न पदार्थांना ऍसिड मध्ये बदलतात. बॅक्टेरिया, ऍसिड, अन्न मोडतोड आणि आपला लाळ एकत्रितपणे plaque तयार होतो, जो आपल्या दातांना चिकटून राहतो. plaque मधील ऍसिड दातांचा एनामिल विरघळतात, ज्यामुळे छिद्र निर्माण होतो.

जर तुम्ही बर्यापैकी चवदार किंवा high carb युक्त पदार्थ खाल्ले तर तुम्हाला पोकळी येण्याची शक्यता जास्त असते. जेव्हा आपण खाण्यापिण्यानंतर दात घासत नाही तेव्हा प्लेक आणि किडणे तयार होण्याची संधी असते.

पोकळींमुळे खालील समस्या आणि दीर्घकालीन समस्या उद्भवू शकतात:

• वेदना
• बॅक्टेरियाच्या संसर्गामुळे होणारा फोड  दाताचे नुकसान करतो
• चघळण्यात त्रास होतो
• दात कमी होतात

दंतचिकित्सक (डेंटिस्ट) दाताचे छिद्र भरुन देतात. जेव्हा दात खराब होतात तेव्हा ते crown किंवा कॅप वापरतात

रूट कॅनॉल (Root Canal)

जर आपल्या दातची मुळे  मरुन गेली असेल व ज्यास दुरुस्त करता येणार नाही तर कदाचित आपल्याला रूट कॅनॉलची आवश्यकता असते.

 दंतचिकित्सक दात किडलेल्या भागांसह तंत्रिका, रक्तवाहिन्या आणि ऊतक काढून टाकतात. ते सीलिंग सामग्रीसह मुळे भरतात. भरलेल्या दाताला तुम्हाला एक मुकुट किंवा कॅप लागेल.

पोकळी कशी टाळायची?

• फ्लोराईड युक्त टूथ पेस्ट वापरून दिवसातून दोनदा घासणे (झोपायच्या आधी ब्रश करणे अधिक महत्वाचे आहे)
• दिवसातून एकदा डेंटल फ्लॉसने दात साफ करावे
• साखरयुक्त खाऊ आणि पेये मर्यादित करणे.

त्वरित उपचार करणे अत्यंत आवश्यक आहे. उपचार न घेतलेल्या दात किडण्यामुळे आतून नष्टही होते. पोकळी तयार झाल्यावर प्रारंभिक टप्प्यावर उपचारांसाठी जाणे चांगले. विलंब करणे अधिक व्यापक उपचाराची आणि अधिक खर्चाची होते. तसेच दात काढण्याचीही धोका आहे.

दात काढून टाकणे

शक्य तितक्या नैसर्गिक दात काढू नका परंतु ते जतन करा. कृत्रिम दात नैसर्गिक दाताइतके कधीच मजबूत असू शकत नाहीत.

दात घासणे

अमेरिकन डेंटल असोसिएशना प्रमाणे  दररोज दोन मिनिटांसाठी फ्लोराईड युक्त टूथपेस्टने दिवसातून दोनदा दात घासण्याची आवश्यकता आहे. जेव्हा आपण दात घासता, तेव्हा आपण अन्न आणि दात वर बनविलेली चिकट पांढरी फिल्म काढून टाकण्यास मदत होते ज्याला प्लेक म्हणतात. प्लेकमध्ये ऍसिड  तयार करणारे बॅक्टेरिया असतात.

फ्लोराईड असलेल्या टूथपेस्टसह दिवसातून दोनदा ब्रश करा

• जेव्हा आपल्याला असे वाटते की ब्रश केल्यानंतरही आपल्या दातांमध्ये काही अन्न अडकले आहे आणि ब्रशने ते निघाला नाही तर फ्लॉस वापर करायचा आहे
• दातांची तपासणी आणि क्लीनिंगसाठी दर वर्षी एकदा दंतचिकित्सकांना भेट द्या. दंतचिकित्सक आपल्या दातांची तपासणी करतात, मऊ स्पॉट आणि पोकळी शोधतात.
• आपल्याला मऊ-ब्रिस्टलचे ब्रशने खूप हळूवारपणे ब्रश करायचा आहे

दात घासण्याचा ब्रश

मऊ-ब्रीस्टेड टूथब्रश बहुतेक लोकांसाठी सर्वात सोयीस्कर आणि सुरक्षित निवड असेल. आपण दात किती जोरदारपणे घासता आणि दातांचा मजभूतीवर अवलंबून, मध्यम आणि कठोर-ब्रशेस हिरड्या, मुळांच्या पृष्ठभाग आणि संरक्षणात्मक दातांचा एनामिलचा नुकसान करतात.

आपण टूथ ब्रश दर तीन महिन्यांनी बदलला पाहिजे.

तोंड दुर्गंधीची कारणे

अप्रिय गंध तोंडातील बॅक्टेरियांच्या कचरा, अन्नातील कणांचा क्षय, आपल्या तोंडातील इतर मोडतोड यामुळे होतो. बॅक्टेरिया, किडणे आणि मोडतोड अप्रिय गंधासाठी जबाबदार असलेले सल्फर कंपाऊंड तयार करतात.

तसेच, जेंव्हा आपण उपास करतो तेव्हा तोंडात लाळेचे उत्पादन कमी होते आणि जीभ आणि हिरड्यांमधून जीवाणू काढून टाकणारे लाळे नसल्याने अप्रिय गंध निर्माण होतो.

एकदा तुम्ही तुमचे दात आणि हिरड्यांना चांगली साफसफाई दिल्यानंतर आपल्या जिभेबद्दल विसरू नका. तुमचे  जीभेच्या वरील बाजूसुन जीवाणू काढून टाकणे श्वासोच्छवासाच्या लढाईसाठी अति आवश्यक आहे.

Back to Top

Home

Dental care (मराठीत वाचा)

Tooth sensitivity

Tooth sensitivity is a problem for many people. Eating cold foods like sweets or ice cream is increasing the problem of tingling in the teeth. Sensitivity is caused by wearing off of the enamel on the teeth or cavities in the teeth.

Common causes of tooth decay are as follows:

• Rubbing with a very stiff toothbrush.
• Excessive intake of acidic substances etc.

What to do?

• Use anti-sensitivity toothpaste made for sensitive teeth.
• Avoid hot and cold foods and cooldrinks.

Dental cavities

A cavity is a small hole in your tooth. The cavity is formed by wearing off of the enamel of your teeth, destroying the hard, outer layer of the teeth.

Bacteria convert food in your mouth into acid. Bacteria, acids, food debris and your saliva combine to form plaque, which sticks to your teeth. The acid in the plaque dissolves the enamel of the teeth, forming a cavity.

If you eat very sweet or high carb foods, you are more likely to have cavities. When you don’t brush your teeth after eating, there is a chance of plaque forming and of initiation of decay.

Cavities can cause the following problems and other long-term problems:

• Pain
• Sores caused by bacterial infection damages the teeth
• It becomes difficult to chew
• Loss of tooth

Dentist fills in the cavities in the teeth. When teeth are bad, he puts a crown or a cap to the tooth.

Root Canal treatment

If the tooth cannot be filled or if when the tooth is filled still the pain continues, you may need a root canal treatment.

 Dentist removes nerves, blood vessels, and tissues, including decayed parts of teeth. He fills the roots with sealing material. And you may need a crown or cap for the filled tooth.

How to avoid cavities?

• Brush twice a day using fluoride toothpaste (it is more important to brush before going to bed)
• Clean your teeth with dental floss once a day
• Limit the intake of sugary foods and drinks.

On detecting of a cavity in a tooth, immediate treatment is essential. Untreated tooth decay also destroys the inside. It is better to go for treatment at an early stage when the cavity is formed. Delaying leads to more extensive treatment and more cost. There is also a risk of tooth extraction.

Teeth extraction

Don’t remove your natural teeth as far as possible but save them. Artificial teeth can never be as strong as natural teeth.

Brushing teeth

According to the American Dental Association, we need to brush twice a day for a two minutes duration. When you brush your teeth, it helps to remove the sticky white film formed on the teeth called plaque. Plaques contain acid-forming bacteria.

So, brush twice a day with toothpaste containing fluoride

• If you feel that some food is stuck in your teeth even after brushing and the brush does not remove it, then you want to use dental floss.
• Visit the dentist once a year for dental checkups and cleaning. Dentists examine your teeth, looking for soft spots and cavities.
• You need to brush very softly with a soft-bristle brush

Toothbrush

A soft-breasted toothbrush will be the most convenient and safe choice for most people. Depending on how hard you brush your teeth and the strength of the teeth, medium and hard-brushes damage the gums, root surface and protective tooth enamel.

You need to change your toothbrush every three months.

Causes of bad breath

Unpleasant odors are caused by bacterial waste in the mouth, decay of food particles, other debris in your mouth. Corrosion and debris form sulfur compounds responsible for unpleasant odors.

When we fast, the production of saliva in the mouth decreases and unpleasant odor is created as there is no saliva that removes bacteria from the tongue and gums.

Once you’ve cleaned your teeth and gums well, don’t forget about your tongue. Removing bacteria from the top of your tongue is essential for fighting bad breath problems.

Back to Top

Home

एका टॉपर विद्यार्थ्याकडून परीक्षेत यशस्वी होण्यासबंधीच्या ‘टिप्स’.

1. परीक्षेच्या दिवशी नव्हे तर परीक्षेच्या एक महिन्यापूर्वी प्रत्येक विषयाचा अभ्यास कसा करायचा याची योजना तयार करा.

2. नेहमी सकारात्मक मार्गाने जा. जसे, मला हा विषय समजू शकत नाही किंवा मी या विषयात चांगले काम करू शकत नाही किंवा मी हे शिकू शकत नाही असे नकारात्मक विचार करू नका. कृपया आपणास विनंती आहे की अशी नकारात्मक मानसिकता सोडून नेहमी सकारात्मक विचार करा.

3. आपले प्रोजेक्ट, असाइनमेंट्स, अभ्यासाच्या नोट्स इ.परीक्षेची तयारी करत असताना त्या सर्व एकाच ठिकाणी ठेवल्या पाहिजेत. असे केल्याने आपला अभ्यास  सुलभ होईल.

4. आपण स्वत: ला सर्व विघटक घटकांपासून स्वतःला दूर ठेवले पाहिजे. आपला मोबाईल फोन मूक मोडमध्ये ठेवणे किंवा पूर्णपणे बंद करायला हवा.

 तसेच जर तुमचा एखादा मित्र तुम्हाला त्रास देत असेल तर त्याच्याशी कमी बोलण्याचा प्रयत्न करा किंवा तुमची परीक्षा संपण्यापर्यंत त्याच्याशी बोलणे पूर्णपणे थांबवा.

5. आपल्या घरात अभ्यास करण्यासाठी विशिष्ट ठिकाण किंवा एखादा शांत कोपरा निवडा. आपल्याकडे स्वतंत्र अभ्यासाची खोली असल्यास ती सर्वोत्तम गोष्ट आहे. अशी जागा निवडा की ज्या ठिकाणी मुबलक सूर्यप्रकाश पडत असावा. ज्या खोलीत टीव्ही असेल, ती खोली अभ्यासासाठी निवडू नका. आपण त्या खोलीत प्रवेश करता तेथे अभ्यास केला पाहिजे अशी सकारात्मक भावना नेहमी आपल्याला मिळाली पाहिजे.

6. अभ्यासाचे एक चांगले वेळापत्रक बनवा व त्याचे  अनुसरण करा. तुम्ही तुमच्यासाठी योग्य असे वेळापत्रक बनवा. तसेच कोणतेही काम करण्यासाठी नियोजन करणे खूप महत्वाचे आहे.

7. आपल्याला शंका असल्यास त्या आपल्या शिक्षकांना त्वरित विचारा. आणि कृपया ते काय म्हणत आहेत ते काळजीपूर्वक ऐका. आपल्या शिक्षकांकडून अगदी लहान शंकाचे देखील स्पष्टीकरण मिळवा.

8. आपल्या नोट्स अपूर्ण ठेवू नका. परीक्षांसाठी खास नोटबुक ठेवा. त्यात आपण मेमरी नकाशे आणि इतर गोष्टी काढा. आपल्याकडे सर्वकाही वाचण्यासाठी वेळ नसेल, म्हणून हे मेमरी नकाशे आपल्याला महत्त्वाचे मुद्दे लक्षात ठेवण्यास मदत करतील.

9. आपल्याला काही शंका असल्यास आपल्या मित्रांना कॉल करा आणि त्यांना त्याबद्दल विचारा. किंवा आपल्या शिक्षकांचे फोन नंबर मिळवा. आपली शंका जरी लहान असली तरीही आपल्या शिक्षकांकडून त्याचे स्पष्टीकरण, मार्गदर्शन मिळवा.

10. चांगल्या मार्कासाठी तुम्ही तुमच्या टॉपरसह अभ्यास करू शकता आणि गटांमध्येही अभ्यास करू शकता. याद्वारे आपण एखादा धडा वाचू शकता आणि तो दुसर्यास समजावून सांगू शकता.

11. अभ्यासात थोडा ब्रेक घेत रहा. सकाळपासून रात्री पर्यंत सतत अभ्यास करू नका, नहीतर मग आपण जो अभ्यास केला त्याबद्दल गोंधळ होईल. म्हणून विश्रांती सक्तीने घ्या.

12. अभ्यास करताना मधून मधून पाणी घेत रहा. तेलकट पदार्थ खाण्याचे टाळा. कोलड्रिंक्स पिऊ नका.

या काही टिप्सचा वापर  जरूर करा आणि परीक्षेत यश मिळवा.

शुभेच्छा!

Tips from a topper for preparation for exams

1. Plan how to study each subject one month before the exam, not on the day of the exam.

2. Always go the positive way. Like, don’t think negatively that I can’t understand the subject or that I can’t work well in the subject or that I can’t learn it. Please leave such a negative mindset and always think positively.

3. Your projects, assignments, study notes etc. should be kept in one place while preparing for the exam. Doing so will make your study easier.

4. We must keep ourselves away from all distracting elements. You need to keep your mobile phone in silent mode or turn it off completely.

 Also, if a friend is bothering you, try to talk to him less or stop talking to him altogether until your exams are finished.

5. Choose a specific place or a quiet corner to study in your home. It is best if you have a separate study room. Choose a place where there is plenty of sunlight. Do not choose a room which has the TV as the place for studying. When you enter your study room, you should always get a positive feeling that you should study.

6. Make a good study timetable and follow it. Make a timetable that suits you. It is also very important to plan for any work.

7. If you have any doubts, ask your teachers immediately. And please listen carefully to what they are saying. Get a clarification of even the slightest doubt from your teacher.

8. Don’t leave your notes incomplete. Keep a special notebook for exams. In it you draw memory maps and other things. You won’t have time to read everything, so these memory maps will help you remember important points.

9. If you have any doubts call your friends and ask them about it. Or get your teacher’s phone number. Even if your doubts are small, get explanations and guidance from your teachers.

10. You can study with one of the good students for good marks and also you can study in groups. This will allow each one to study a lesson and explain it to others.

11. Take a short break from studying. Do not study continuously from morning till night, otherwise you will be confused about what you have studied. So, take a break.

12. Keep drinking water from time to time while you are studying. Avoid oily foods. Don’t drink cool drinks.

Make use of some of these tips and succeed in the exams.

Good luck!